Amerikaans president Donald Trump blijft vasthouden aan zijn scheidingsmuur met buurland Mexico. Van zijn origineel plan om Mexico voor de muur te laten betalen, blijft intussen wel niet veel meer over. Maar wat als jij een scheidingsmuur wilt optrekken tussen jouw tuin en die van de buurman: kan je dan jouw buurman om geld vragen? In dit artikel leg ik een en ander voor je uit.
Lees ook: Hoe betaal je minder belastingen op jouw woning?
Principe: de buurman moet betalen
Indien het gaat om een zogenoemde gemene muur op de grens tussen de twee eigendommen, behoort de muur aan beide eigenaars. Zij zijn elk de eigenaar voor de helft op hun deel van de tuin. In dit geval wordt de muur op gemene kosten gebouwd: je kan de buurman om geld vragen om de muur te bouwen. Er is zelfs een wettelijk vermoeden dat zo’n muur gemeen is, maar het bewijs kan ook met een titel worden geleverd.
Een aantal uitzonderingen op verplichte overname gemene muur
In sommige gevallen kan je de buurman niet dwingen om de gemene muur over te nemen. Dit is onder andere het geval indien de muur onvoldoende stevig zou zijn of indien de muur al gemeen was, bijvoorbeeld omdat men er vroeger een constructie tegenaan had gebouwd.
Je mag de muur zelfs hoger maken
Maar wat als er al een gemene muur is maar jij beslist om die Mexicanen makkelijker buiten te houden – euh, meer van jouw privacy te genieten: mag je ook dan de factuur naar de buurman opsturen? In de eerste plaats moet je weten dat je binnen bepaalde beperkingen mag beslissen om jouw deel van de muur op te trekken. Maar eveneens moet je beseffen dat je dit dan wel op jouw eigen kosten doet en ook zelf voor het onderhoud ervan moet opdraaien.
Bovendien zal jij een vergoeding aan de buurman moeten betalen: door jouw deel van de muur hoger op te trekken, belast je het onderste deel van de muur zwaarder, waardoor de buurman tegen extra onderhoudskosten aanloopt. De vergoeding moet de buurman daarvoor schadeloos stellen.
De buurman heeft het recht om de muur gemeen te maken
Beslis je om zelf de muur op te trekken zonder de rekening naar de buurman te sturen? Dan heeft de buurman het recht om de muur toch gemeen te maken. Dan moet de buurman wel een vergoeding betalen van, in principe, 50% van de bouwwaarde van de muur min eventuele slijtage. Staat de muur volledig op jouw eigendom? Ook dan heeft de buurman dat recht, maar dan moet hij ook 50% van de grondwaarde vergoeden.
Een en ander moet overigens ter registratie aangeboden worden en ingeschreven worden op het hypotheekkantoor, waardoor de kosten verder oplopen. Eventueel moet ook een landmeter-expert worden ingeschakeld.
Samengevat
Stel dat jij net als Donald Trump een muur hoopt te bouwen tussen jouw tuin en die van de buurman, dan mag je onder bepaalde voorwaarden de buurman voor de helft van de bouwkosten laten opdraaien. Geld uit de muur halen krijgt zo een totaal andere betekenis. De buurman moet ook zelf voorzien in het onderhoud van zijn deel van de gemene muur. Beslis je om geen vergoeding te vragen? Dan mag de buurman zelf vragen om de muur gemeen te maken en daarvoor het nodige betalen. We hoeven vast niet te zeggen dat meneer Trump met zo’n regeling een gat in de lucht zou springen. Gelukkig(?) zijn de internationaalrechtelijke regels nog een stuk ingewikkelder.
Een andere conclusie: muren blijken vaak de oorzaak te zijn van discussies. Niet voor niets heeft de wetgever de materie al in 1804, lang voor er van België sprake was, gereglementeerd.
